คดีอาญา

คือ คดีที่ฟ้องร้องกันเพราะมีการทำความผิดทางอาญาหรือที่พูดกันง่ายๆ ว่าฟ้องร้องเพื่อให้อีกฝ่าย

• ติดคุก 

• โดนปรับ

• ถูกกักขัง

• โดนริบทรัพย์สิน 
• ประหารชีวิต

คดีอาญา มีกี่ประเภท 

1. ความผิดอาญาแผ่นดิน ผู้ถูกกระทำได้รับผลกระทบโดยตรงและมีผลกระทบต่อสังคมโดยรวม

แปลว่าสังคมก็เสียหายไปด้วย ทำให้รัฐต้องดำเนินคดี ยอมความกันไม่ได้ แม้ไม่มีการแจ้งความตำรวจก็สามารถเข้ามาดำเนินคดีได้ และอัยการสั่งฟ้องได้โดยไม่มีต้องมีผู้เสียหายร้องทุกข์ เช่น

• ความผิดฐานฆ่าคนตาย 
• ชิงทรัพย์ 
• ปล้นทรัพย์ 
• ประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย 
• บุกรุกในเวลากลางคืนหรือมีอาวุธติดตัวมาขู่เข็ญ
• ฉ้อโกง ประชาชน
• ลักทรัพย์

2. ความผิดต่อส่วนตัว ผู้ถูกกระทำได้รับผลกระทบโดยตรงแต่ไม่มีผลกับสังคมโดยรวม

ทำให้ถ้าจะเอาเรื่องต้องแจ้งความดำเนินคดีเอง หรือฟ้องศาลเพื่อดำเนินคดีเอง เพราะคนอื่นจะทำแทนไม่ได้ ตำรวจจะเข้าไปดำเนินคดีเลยไม่ได้ เป็นความผิดที่ยอมความกันได้ พอยอมความแล้วการดำเนินคดีก็จะสิ้นสุดลง เช่น

• หมิ่นประมาท
• ทำให้เสียทรัพย์
• ฉ้อโกง
• ยักยอกทรัพย์

คดีอาญาใครมีส่วนเกี่ยวข้องบ้าง....

1. ผู้เสียหาย คือ ผู้ที่ถูกกระทำ ได้รับความเสียหายจากการทำผิดของคนอื่นในทางอาญา รวมทั้งคนอื่นที่มีอำนาจจัดการแทน เช่น ผู้แทนนิติบุคคล ผู้แทนโดยชอบธรรมของผู้เยาว์ เป็นต้น
2. ผู้ต้องหา คือ ผู้ที่ถูกกล่าวหาว่าทำความผิดแต่ยังไม่ได้ถูกฟ้องต่อศาล ยังอยู่ในชั้นสอบสวน
3. จำเลย  จะเป็นก็ต่อเมื่อถูกฟ้องต่อศาลแล้วโดยข้อหาว่าทำความผิด
4. พนักงานอัยการ คือ ผู้มีหน้าที่ฟ้องผู้ต้องหาต่อศาล
5. พนักงานสอบสวน คือ เจ้าพนักงานที่กฎหมายกำหนดให้มีอำนาจ และหน้าที่ในการสอบสวน เช่น ตำรวจที่มียศตั้งแต่ชั้นนายร้อยตำรวจตรีหรือเทียบเท่านายร้อยตำรวจตรีขึ้นไป หรือที่เรียกกันว่าตำรวจสอบสวนนั่นเอง